توضیحات
فهرست مطالب
معاد ، از ارکان جهان بینی اسلامی
۵
تعبیرات مختلف قرآن از معاد ، هر کدام بابی از معرفت است
۶
منبع و منشا ایمان به حیات اخروی
۷
راه های گوناگون ایمان به زندگانی جاوید
۸
. ۱ راه شناخت خدا
۸
. ۲ راه شناخت جهان
۸
. ۳ راه شناخت روح و نفس انسان
۸
ماهیت مرگ
۱۰
اصالت روح و بقاء روح پس از مرگ
۱۲
زندگی پس از مرگ
۱۹
عالم برزخ
۲۱
قیامت کبری
۲۷
رابطه و پیوستگی زندگی این جهان و زندگی آن جهان
۲۹
تجسم و جاودانگی اعمال و مکتسبات انسان
۳۰
وجوه مشترک و وجوه متفاوت زندگی دو جهان
۳۳
استدلالهای قرآن
۳۷
توضیح
۴۶
عدل الهی
۴۶
حکمت الهی
۵۰
البته علاوه بر راه وحی الهی که وسیله پیامبران به بشر ابلاغ شده است
یک عده راههای دیگر – و لااقل قرائن و علائم دیگر – برای اعتقاد و ایمان
به معاد وجود دارد که نتیجه تلاشهای فکری و عقلی و علمی خود بشر است و
حداقل ، تاییدی برای صحت سخن پیامبران در امر معاد و عالم آخرت شمرده
میشود . آن راه ها عبارتند از :
. ۱ راه شناخت خدا
. ۲ راه شناخت جهان
. ۳ راه شناخت روح و نفس انسان
ما فعلا به این راهها که بحث در آنها مستلزم پیش کشیدن یک سلسله
بحثهای علمی و فلسفی است کاری نداریم و تنها از طریق وحی و نبوت وارد
مطلب میشویم ، ولی نظر به اینکه در خود قرآن به این راهها تصریح یا
اشاره شده است ، ما در بخشی که بعدا تحت عنوان ” استدلالهای قرآن
درباره جهان دیگر ” ذکر خواهیم کرد به این راههای سه گانه اشاره خواهیم
کرد .
مسائلی که لازم است مورد بحث قرار گیرد تا آنکه مساله زندگی جاوید و
حیات اخروی از نظر اسلام روشن شود امور ذیل است :
ماهیت مرگ
زندگی پس از مرگ
عالم برزخ
ماهیت مرگ
مرگ چیست ؟ آیا مرگ نیستی و نابودی و فنا و انهدام است یا تحول و
تطور و انتقال از جایی به جایی و از جهانی به جهانی ؟
این پرسشی است که همواره برای بشر مطرح بوده و هست و هر کس مایل
است پاسخ آن را مستقیما بیابد و یا به پاسخی که داده شده ایمان و اعتقاد
پیدا کند . ما مسلمانان به حکم اینکه به قرآن کریم ایمان و اعتقاد داریم
پاسخ این پرسش را از قرآن کریم میگیریم و به آنچه در این زمینه گفته
است ایمان و اعتقاد داریم .
قرآن کریم پاسخ ویژهای با تعبیر خاصی درباره ماهیت مرگ دارد ، قرآن
در این مورد کلمه ” توفی ” را به کار برده و مرگ را توفی خوانده است
.
توفی و استیفاء هر دو از یک مادهاند ( وفاء ) . هرگاه کسی چیزی را به
کمال و تمام و بدون کم و کسر دریافت کند و به اصطلاح
۱۰
