تحقیق در مورد خیام

تحقیق در مورد خیام

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : ۳ صفحه

 قسمتی از متن word (..docx) : 
 

1
‏خیام
‏حجه‏ٔ‏الحق،‏ ‏حکیم‏ ‏ابوالفتح‏ ‏عمربن‏ ‏ابراهیم‏ ‏خیام‏ ‏نیشابوری‏ ‏از‏ ‏حکما‏ ‏و‏ ‏ریاضی‏ ‏دانان‏ ‏و‏ ‏شاعران‏ ‏بزرگ‏ ‏ایران‏ ‏دراواخر‏ ‏قرن‏ ‏پنجم‏ ‏و‏ ‏اوایل‏ ‏قرن‏ ‏ششم‏ ‏است‏.‏قدیمی‏ ‏ترین‏ ‏مأخذی‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏آن‏ ‏از‏ ‏خیام‏ ‏نام‏ ‏برده‏ ‏شده،‏ ‏چهار‏ ‏مقاله‏ ‏نظامی‏ ‏عروضی‏ ‏است‏. ‏خلاصه‏ ‏ی‏ ‏سخن‏ ‏نظامی‏ ‏درباره‏ ‏وی‏ ‏آن‏ ‏است‏ ‏که‏: ‏به‏ ‏سال‏ ۵۰۶ ‏در‏ ‏بلخ‏ ‏به‏ ‏خدمت‏ ‏خواجه‏ ‏امام‏ ‏عمر‏ ‏خیام‏ ‏رسید‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏میان‏ ‏مجلس‏ ‏عشرت‏ ‏از‏ ‏وی‏ ‏شنید‏ ‏که‏ ‏می‏ ‏گفت‏ «‏گورمن‏ ‏در‏ ‏موضعی‏ ‏باشد‏ ‏که‏ ‏هر‏ ‏بهاری‏ ‏شمال‏ ‏بر‏ ‏من‏ ‏گل‏ ‏افشان‏ ‏می‏ ‏کند‏»‏ ‏و‏ ‏چون‏ ‏در‏ ‏سال‏ ۶۳۰ ‏به‏ ‏نیشابور‏ ‏رسید‏ ‏چهار‏ ‏سال‏ ‏بود‏ ‏که‏ ‏از‏ ‏وفات‏ ‏اومی‏ ‏گذشت‏. ‏و‏ ‏نیز‏ ‏درباره‏ ‏ی‏ ‏اختیار‏ ‏او‏ ‏در‏ ‏نجوم‏ ‏حکایتی‏ ‏دارد‏.‏بعد‏ ‏از‏ ‏نظامی‏ ‏عروضی،‏ ‏ابوالحسن‏ ‏علی‏ ‏بن‏ ‏زید‏ ‏بیهقی‏ ‏صاحب‏ ‏تتمه‏ٔ‏ ‏صوان‏ ‏الحکمه‏ٔ‏،‏ ‏که‏ ‏خود،‏ ‏خیام‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏ایام‏ ‏جوانی‏ ‏ملاقات‏ ‏کرده‏ ‏بود،‏ ‏شرحی‏ ‏مفصل‏ ‏درباره‏ ‏عمربن‏ ‏ابراهیم‏ ‏خیام‏ ‏دارد‏. ‏خلاصه‏ ‏سخن‏ ‏وی‏ ‏درباره‏ ‏خیام‏ ‏چنین‏ ‏است‏: ‏الدستور‏ ‏الفیلسوف‏ ‏حجه‏ٔ‏الحق‏ ‏الخیام‏ ‏در‏ ‏نیشابور‏ ‏ولادت‏ ‏یافته‏ ‏و‏ ‏نیاکان‏ ‏او‏ ‏هم‏ ‏از‏ ‏آن‏ ‏شهر‏ ‏بوده‏ ‏اند‏ ‏و‏ ‏او‏ ‏خود‏ ‏تالی‏ ‏ابوعلی‏ ‏در‏ ‏اجزاء‏ ‏علوم‏ ‏حکمت‏ ‏بود‏ ‏جز‏ ‏آنکه‏ ‏خویی‏ ‏تند‏ ‏داشت‏. ‏ذکاوت‏ ‏او‏ ‏چندان‏ ‏بود‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏اصفهان‏ ‏هفت‏ ‏بار‏ ‏کتابی‏ ‏را‏ ‏خواند‏ ‏و‏ ‏حفظ‏ ‏کرد‏ ‏و‏ ‏چون‏ ‏به‏ ‏نیشابور‏ ‏بازگشت‏ ‏آن‏ ‏را‏ ‏املاء‏ ‏نمود‏ ‏و‏ ‏بعد‏ ‏از‏ ‏آنکه‏ ‏املاء‏ ‏او‏ ‏را‏ ‏با‏ ‏نسخه‏ ‏اصل‏ ‏مقابله‏ ‏کردند‏ ‏بین‏ ‏آنها‏ ‏تفاوت‏ ‏بسیار‏ ‏ندیدند‏. ‏وی‏ ‏در‏ ‏تصنیف‏ ‏و‏ ‏تعلیم‏ ‏ضنت‏ (‏بخل‏ ‏در‏ ‏تعلیم‏) ‏داشت‏ ‏و‏ ‏من‏ ‏از‏ ‏او‏ ‏تصنیفی‏ ‏ندیده‏ ‏ام‏ ‏مگر‏ ‏کتابهای‏ : ‏مختصر‏ ‏فی‏ ‏الطبیعیات،‏ ‏رساله‏ٔ‏ ‏فی‏ ‏الوجود،‏ ‏رساله‏ٔ‏ ‏فی‏ ‏الکون‏ ‏و‏ ‏التکلیف‏ … ‏اما‏ ‏در‏ ‏اجزاء‏ ‏حکمت‏ ‏از‏ ‏ریاضیات‏ ‏و‏ ‏معقولات،‏ ‏آگاه‏ ‏ترین‏ ‏کسان‏ ‏بود‏. ‏روزی‏ ‏امام‏ ‏حجه‏ٔ‏الاسلام‏ ‏محمد‏ ‏الغزالی‏ ‏نزد‏ ‏او‏ ‏رفت‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏او‏ ‏سؤالی‏ ‏در‏ ‏تعیین‏ ‏یک‏ ‏جزء‏ ‏از‏ ‏اجزاء‏ ‏قطبی‏ ‏فلک‏ ‏کرد‏. ‏اما‏ ‏عمر‏ ‏در‏ ‏جواب‏ ‏او‏ ‏سخن‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏درازا‏ ‏کشاند‏ ‏لیکن‏ ‏از‏ ‏خوض‏ ‏در‏ ‏موضع‏ ‏نزاع‏ ‏خودداری‏ ‏کرد،‏ ‏و‏ ‏این‏ ‏خوی‏ ‏خیام‏ ‏بود،‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏هر‏ ‏حال‏ ‏سخن‏ ‏او‏ ‏چندان‏ ‏طول‏ ‏کشید‏ ‏تا‏ ‏نیمروز‏ ‏فرا‏ ‏رسید‏ ‏و‏ ‏مؤذن‏ ‏بانگ‏ ‏نماز‏ ‏در‏ ‏داد‏. ‏امام‏ ‏غزالی‏ ‏گفت‏: «‏جاء‏ ‏الحق‏ ‏و‏ ‏زهق‏ ‏الباطل‏!» ‏و‏ ‏از‏ ‏جای‏ ‏برخاست‏. ‏روزی‏ ‏در‏ ‏ایام‏ ‏کودکی‏ ‏سنجر‏ ‏که‏ ‏وی‏ ‏را‏ ‏آبله‏ ‏دریافته‏ ‏بود،‏ ‏امام‏ ‏عمر‏ ‏به‏ ‏خدمت‏ ‏او‏ ‏رفت‏ ‏و‏ ‏بیرون‏ ‏آمد‏. ‏وزیر‏ ‏مجیرالدوله‏ ‏از‏ ‏وی‏ ‏پرسید‏: ‏او‏ ‏را‏ ‏چگونه‏ ‏یافتی‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏چه‏ ‏چیز‏ ‏علاجش‏ ‏کرده‏ ‏ای؟‏ ‏امام‏ ‏گفت‏: ‏این‏ ‏کودک‏ ‏مخوف‏ ‏است‏! ‏خادم‏ ‏حبشی‏ ‏این‏ ‏سخن‏ ‏را‏ ‏بشنود‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏سلطان‏ ‏رساند‏. ‏چون‏ ‏سلطان‏ ‏از‏ ‏آبله‏ ‏برست‏ ‏،‏ ‏بغض‏ ‏امام‏ ‏عمر‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏سبب‏ ‏آن‏ ‏سخن‏ ‏در‏ ‏دل‏ ‏گرفت‏ ‏و‏ ‏هیچگاه‏ ‏وی‏ ‏را‏ ‏دوستش‏ ‏نمی‏ ‏داشت‏. ‏در‏ ‏صورتی‏ ‏که‏ ‏سلطان‏ ‏ملکشاه‏ ‏او‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏مقام‏ ‏ندما‏ ‏می‏ ‏نشاند‏ ‏و‏ ‏خاقان‏ ‏شمس‏ ‏الملوک‏ ‏در‏ ‏بخارا‏ ‏بسیار‏ ‏بزرگش‏ ‏می‏ ‏داشت‏ ‏و‏ ‏خیام‏ ‏با‏ ‏او‏ ‏بر‏ ‏تخت‏ ‏می‏ ‏نشست‏. ‏آن‏ ‏گاه‏ ‏بیهقی‏ ‏حکایتی‏ ‏از‏ ‏امام‏ ‏عمر‏ ‏مربوط‏ ‏به‏ ‏روزی‏ ‏که‏ ‏در‏ ‏خدمت‏ ‏ملکشاه‏ ‏نشسته‏ ‏بود‏ ‏و‏ ‏همچنین‏ ‏داستان‏ ‏نخستین‏ ‏ملاقات‏ ‏خود‏ ‏را‏ ‏با‏ ‏خیام‏ ‏و‏ ‏دو‏ ‏سوالی‏ ‏که‏ ‏خیام‏ ‏درباره‏ ‏یکی‏ ‏از‏ ‏ابیات‏ ‏حماسه‏ ‏و‏ ‏یک‏ ‏موضوع‏ ‏ریاضی‏ ‏از‏ ‏او‏ ‏کرده‏ ‏بود،‏ ‏می‏ ‏آورد‏ ‏و‏ ‏می‏ ‏گوید‏: ‏داماد‏ ‏خیام‏ ‏امام‏ ‏محمد‏ ‏البغدادی‏ ‏برایم‏ ‏حکایت‏ ‏کرده‏ ‏است‏ ‏که‏ ‏خیام‏ ‏با‏ ‏خلالی‏ ‏زرین‏ ‏دندان‏ ‏پاک‏ ‏می‏ ‏کرد‏ ‏و‏ ‏سرگرم‏ ‏تامل‏ ‏در‏ ‏الهیات‏ ‏شفا‏ ‏بود،‏ ‏چون‏ ‏به‏ ‏فصل‏ ‏واحد‏ ‏و‏ ‏کثیر‏ ‏رسید‏ ‏خلال‏ ‏را‏ ‏میان‏ ‏دو‏ ‏ورق‏ ‏نهاد‏ ‏و‏ ‏وصیت‏ ‏کرد‏ ‏و‏ ‏برخاست‏ ‏ونمازگزارد‏ ‏و‏ ‏هیچ‏ ‏نخورد‏ ‏و‏ ‏هیچ‏ ‏نیاشامید‏ ‏و‏ ‏چون‏ ‏نماز‏ ‏عشاء‏ ‏بخواند‏ ‏به‏ ‏مسجد‏ ‏رفت