توضیحات
معماری گنبد
قسمت هایی از متن:
از مدارک موجود بر می آید که این شکل از یزد توسط معمارانی که برای جهانشاه قراقویونلو کار می کردند به کاشان می آید و رایج می گردد . دالان و سردر کاروانسرائی جنب مسجد میرعماد کاشان که از تناسباتی بسی زیبا برخوردار است نمونه کاربندی یزدی در کاشان است و مسجد کبود تبریز را باید نمایانگر رواج و کمال این شکل در تبریز دانست . و نیز نمونه خوب آن در مسجد شیخ لطف الله نـمایان است . بتـدریج استفاده از کاربندی یزدی چنان فراوان شد که هر زمان و هر جا گنبدی می ساختند اکثراً شکنج آنرا به همین گونه اجرا می کردند .
طاق بندی و کاربندی زیر گنبد گرچه در یک دوره پدید می آیند و با هم ادامه پیدا می کنند ولی در قرن هشتم هجری رواج طاق بندی بیشتر می شود بطوریکه اکثراً گنبدهای این دوره روی طاق بندی سوارند . از نمونه های موجود باید گنبد سیدرکن الدین یزد ، چهار گنبد خشتی یزد ، گنبد تاج الملک یا گنبد خاکی مسجد جامع اصفهان را نام برد
گنبدهای ژئودزیک واقعی از طریق توسعه و تکمیل گنبدهای دندانهای مهار شده به وجود آمدهاند. گنبد شودلر Schwedler (اقتباس از نام مهندس آلمانی، که این گنبد توسط وی در اواخر نوزدهم اختراع شد.) متشکل از حلقهها و اعضای نصفالنهاری میباشد که با رابطههای قطری برای پایداری بیشتر تقویت گردیده است. سیستم گنبد زایس- دایویداگ Zeiss Dywidag اولینبار در سال ۱۹۲۲ به طور آزمایشی در افلاکنمای شرکت زایس به کار برده شد. این سیستم متشکل از ترکیبات مثلثی شکل، ساخته شده از اعضای بتن مسلح میباشد که با استفاده از بتن تکمیل کننده سیستم یک پوسته نازک بتنی به وجود میآید.
تصویر ۲-۶: تقسیمات فرعی یک فرم ژئودزیک برای رسیدن به منحنیهایی در لبههای یک حجم افلاطونی باید لبهها را به قطعات کوچکتر تقسیم کرده و نقاط بیشتری را روی محیط آن مشخص کرد. برشهایی از درون یک کره نشان دهنده : (الف) شکل اصلی تقسیمات فرعی یک حجم هندسی، برای دست یافتن به انحناء در لبه یک حجم افلاطونی باید لبه آن را به قطعات کوچکتر تقسیم کرده و نقاط بیشتری را روی محیط آن ……..
و….