اسناد مظلومیت امام علی در کتب اهل سنت
اسناد مظلومیت امام علی در کتب اهل سنت
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ کسی‌که تاریخ اسلام را بدون تعصب مطالعه کند، به این نکته پى مىبرد که امام على (علیه السلام) کوه علم و تقوا چنان مظلوم زندگی کرد و مورد هتک و سبّ و ناسزا قرار گرفت که در تاریخ بىسابقه بود، آن هم از سوى کسانى که خود را صحابه پیامبر (صلى الله علیه و آله) مىنامیدند. آن‌چه در این نوشتار به آن می‌پردازیم، بررسی اسناد مظلومانه زیستن امام علی (علیه السلام) در کتب فریقین است.
ابن ابی الحدید سنی در کتاب معروف خود از قول امام علی (علیه السلام) چنین می‌گوید: «مظلومیت از من جدا نشد از روزی که نبی مکرم به ملأ اعلی پیوست تا این آخرین لحظات عمرم»[۱]. ابن ابی الحدید در جای دیگر از قول امام علی (علیه السلام) می‌گوید: «همواره بعد از رحلت نبی مکرم حق مرا غصب کردند و حق مسلم مرا که مستوجب او بودم و استحقاق آن را داشتم به زور از من گرفتند.»[۲]
ابن قتیبه دینوری یکی دیگر از بزرگان اهل سنت در کتاب الامامه و السیاسه نقل می‌کند که امام علی (علیه‌السلام) به امام حسن (علیه‌السلام) می‌فرماید: «ای فرزند عزیزم! ای دلبندم! به خدا سوگند از روزی که نبی مکرم سر به خاک گذاشت، مظلومیت و ظلم در حق من یک لحظه از من جدا نشد!»[۳]
متقی هندی در کتاب خود چنین می‌گوید: «دیدم علی بن ابی‌طالب قرآن را بالای سرش گرفته و عرض می‌کند: خدایا! آن حق مسلم من که در قرآن آمده از دست من گرفتند! خدایا آن پاداشی را که من در برابر این ظلم صبر کردم به من بده! خدایا به قدری من از مردم درخواست کردم، دائم دستور دادم، این‌ها از من ملول شدند و به قدری این‌ها نافرمانی کردند و من هم از این‌ها ملول شدم، کار به جایی رسیده که این‌ها از من بدشان می‌آید من هم از این‌ها بدم می‌آید! خدایا مرا به بهتر از این مردم برسان و این‌ها را به بدتر از من گرفتار کن!»[۴]
حاکم نیشابوری در این‌باره حدیثی می‌آورد و در آخر تصریح به صحت آن می‌کند: «یا علی امت بعد از من در حق تو حیله می‌کنند و تو بر ملت من زندگی می‌کنی و بر سنت من جنگ می‌کنی. هر کس تو را دوست داشته باشد مرا دوست دارد و هر کس با تو دشمن باشد با من دشمن است. یا علی این محاسن تو از خون سرت خضاب خواهد شد!»[۵]
در کتب شیعیان هم در این زمینه روایت‌‌های فراوانی نقل شده است که تنها به یک روایت اکتفا می‌شود. در خطبه شقشقیه علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «۲۵ سال صبر کردم در حالی‌که خار در چشم و استخوان در گلو داشتم.»[۶]
پی‌نوشت:
[۱]. «ما زلت مظلوما منذ قبض الله نبیه حتی یوم الناس هذا». ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه لابن أبى الحدید، ناشر: مکتبه آیه الله المرعشی، مکان چاپ: قم، سال چاپ: ۱۳۷۸- ۱۳۸۳ ه ش، ج۲۰، ص: ۲۸۳
[۲]. «ما زلت مستأثرا علی مدفوعا عما أستحقه و أستوجبه». همان ج ۹ ص ۳۰۷
[۳]. «و ایم الله یا بنی ما زلت مبغیا علی منذ هلک جدک». ابن قتیبه دینوری، الامامه و السیاسه، یروت، دارالأضواء، ط الأولى، ۱۴۱۰/۱۹۹۰. تحقیق علی شیری، ج ۱ ص ۶۸،
[۴]. «عن أبی صالح الحنفی قال : رأیت علی بن أبی طالب أخذ المصحف فوضعه على رأسه ثم قال : اللهم إنهم منعونی ما فیه فأعطنی ما فیه ثم قال : اللهم إنی قد مللتهم وملونی وأبغضتهم وأبغضونی وحملونی على غیر طبیعتی وخلقی وأخلاق لم تکن تعرف لی فأبدلنی بهم خیرا منهم وأبدلهم بی شرا منی اللهم أمت قلوبهم میت الملح فی الماء – یعنی أهل الکوفه». متقی هندی، کنز العمال، الناشر: مؤسسه الرساله – بیروت ۱۹۸۹ م، جزء ۱۳ ص ۱۷۰،شماره حدیث ۳۶۵۸۱،
[۵]. «عن حیان الأسدی سمعت علیا یقول قال لی رسول الله صلى الله علیه وسلم إن الأمه ستغدر بک بعدی وأنت تعیش على ملتی وتقتل على سنتی من أحبک أحبنی ومن أبغضک أبغضنی وإن هذه ستخضب من هذا یعنی لحیته من رأسه صحیح». حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، دار النشر: دار الکتب العلمیه، بیروت، ۱۴۱۱هـ ، ۱۹۹۰م ، الطبعه : الأولى، تحقیق: مصطفى عبد القادر عطا، ج ۳ ص ۴۶۸۴
[۶]. «صبرت و فی العین قذی و فی الحق شجی اری تراثی نهبا». علامه مجلسی، بحار الانوار، ناشر: موسسه الوفاء، مکان چاپ: بیروت، سال چاپ: ۱۴۰۴ ق، بحار الانوار، ج۲۹، ص: ۵۱۶
