توضیحات
مقدمه: شیوع روز افزون سکته مغزی، لزوم استفاده از ابزار و تکنیک های موثرتر در این بیماری جهت کاهش طول مدت درمانوتسریع و تسهیل بهبودی و برگشت عملکرد اندامهای مبتلا را می طلبد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر بیوفیدبک بر دامنه حرکتی و عملکرد روزمره زندگی بیماران سکته مغزی انجام شد.
متود: تعداد ۲۴ نفر بیمار مبتلا به سکته مغزی، با میانگین سنی ۷۵/۵۴ در این پژوهش شرکت کردند، که بطور تصادفی به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. با توجه به نقش کلیدی دست در انجام کارهای روزانه، عملکرد آن قبل و بعد از مداخله مورد ارزیابی اسپاستی سیتی با آزمون آشورث ، ارزیابی دامنه حرکتی آرنج، مچ دست و انگشتان با گونیامتر و عملکرد روزمره زندگی با آزمون بارتل قرار گرفت. دو گروه با تمرینات رایج کاردرمانی (گروه کنترل) و این تمرینات همراه با بیوفیدبک (گروه آزمایش) به مدت ۳ ماه تحت درمان و بررسی قرار گرفتند.
یافته ها: با ارائه بیوفیدبک، شدت اسپاستیسیتی در دست ۴ نفر از گروه آزمایش از ۱ به صفر تقلیل یافت در حالیکه در گروه کنترل تنها یک نفرتقلیل اسپاستیسیتی داشت. استفاده از بیوفیدبک منجر به افزایش معنادار دامنه حرکتی آرنج (P<0.001، مچ دست(P<0.003) و انگشت(p<0.001) نسبت به گروه کنترل شد. همچنین پس از مداخله، نمره بارتل در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنادار داشت(p<0.001).
نتیجه گیری: استفاده از بیوفیدبک تراپی در ترکیب با درمان های روتین کاردرمانی تاثیر مضاغف و تعیین کننده بر بهبود دامنه حرکتی مفاصل اندام فوقانی و عملکرد روزمره زندگی دارد.
فهرست
مقدمه ۱
(۲-۱) بیان مسئله ۲
(۳-۱) اهمیت و ضرورت پژوهش ۴
(۴-۱) تعریف مفاهیم ۶
(۱-۴-۱) بیوفیدبک ۶
(۲-۴-۱) سکته مغزی ۶
(۳-۴-۱) دامنه حرکتی مفاصل دست ۶
(۴-۴-۱) وضعیت شناختی ۶
(۵-۴-۱) عملکرد روزمره زندگی ۷
(۶-۴-۱) میزان تون عضلانی اسپاستیسیتی ۷
(۵-۱) اهداف پژوهش ۷
(۱-۵-۱) هدف کلی ۷
(۲-۵-۱) اهداف اختصاصی ۷
(۳-۵-۱) اهداف کاربردی ۸
(۶-۱) سوالات و فرضیات ۸
فصل دوم:گستره نظری و پیشینه پژوهش ۱۰
(۱-۲) مقدمه ۱۰
(۲-۲) تعریف سکته مغزی ۱۰
(۳-۲) علت شناسی وشیوع۱۱
(۴-۲) علل سکته مغزی ۱۲
(۱-۴-۲) سکته ایسمیک ۱۲
(۲-۴-۲) سکته هموراژیک ۱۲
(۵-۲) علائم سکته مغزی ۱۳
(۶-۲) پیامدهای سکته مغزی ۱۳
(۱-۶-۲) عوارض زودرس ۱۳
(۲-۲-۶) عوارض دیررس ۱۳
(۷-۲) پیش آگهی ۱۴
(۸-۲) تاثیرات و عوارض سکته مغزی ۱۴
(۱-۸-۲) مشکلات درکی-شناختی ۱۴
(۲-۸-۲) اختلالات کنترل حرکتی و تون عضلانی ۱۵
(۹-۲) درمان سکته مغزی ۱۶
(۱۰-۲) توانبخشی و کاردرمانی در سکته مغزی ۱۶
(۱۱-۲) درمان های مورد استفاده در کاردرمانی ۱۸
(۱-۱۱-۲) رویکرد رشد عصبی ۱۸
(۲-۱۱-۲) مدالیته تحریک الکتریکی عملکردی (FES) 18
(۳-۱۱-۲) رویکرد یادگیری حرکتی ۱۹
(۴-۱۱-۲) درمان بوسیله ایجاد محدودیت حرکتی ۱۹
(۵-۱۱-۲) درمان های کمکی رباتیک ۲۰
(۶-۱۱-۲) رویکرد شناختی پس از سکته مغزی ۲۰
(۷-۱۱-۲) رویکرد تطابقی-جبرانی در توانبخشی پس از سکته مغزی ۲۱
(۸-۱۱-۲) رویکرد جایگزین و مکمل ۲۱
(۹-۱۱-۲) ماساژ درمانی ۲۲
(۱۰-۱۱-۲) طب سوزنی ۲۲
(۱۱-۱۱-۲) ریکی ۲۲
(۱۲-۱۱-۲) نوروفیدبک ۲۲
(۱۳-۱۱-۲) بیوفیدبک ۲۳
(۱۲-۲) تعریف بیوفیدبک ۲۶
(۱۳-۲) تاریخچه بیوفیدبک ۲۷
(۱۴-۲) کاربرد بیوفیدبک ۲۷
(۱۵-۲) مکانیسم عملکرد بیوفیدبک ۲۸
(۱۶-۲) تاثیر بیو فیدبک بر عملکرد اندام فوقانی ۲۸
(۱۷-۲) بررسی متون ۲۹
فصل سوم
(۱-۳) مقدمه ۳۸
(۲-۳) نوع مطالعه ۳۸
(۳-۳) جامعه مورد بررسی ۳۸
(۴-۳) معیار ورود ۳۸
(۵-۳) معیار خروج ۳۹
(۶-۳) متغییر ۳۹
(۱-۶-۳) سکته مغزی ۳۹
(۲-۶-۳) دستگاه بیوفیدبک ۴۰
(۳-۶-۳) دامنه حرکتی مچ دست ۴۰
(۴-۶-۳) اسپاستیسیتی ۴۱
(۷-۳) ابزار جمع آوری داده ها ۴۱
(۱-۷-۳) پرسشنامه اطلاعات فردی ۴۱
(۲-۷-۳)پرسشنامه وضعیت شناختی ۴۱
(۳-۷-۳) پرسشنامه بارتل ۴۲
(۴-۷-۳) آزمون آشورث اصلاح شده ۴۳
(۵-۷-۳) ارزیابی گونیامتری مفاصل ۴۳
(۱-۵-۷-۳) ارزیابی دامنه حرکتی اکستنسیون آرنج ۴۳
(۲-۵-۷-۳) ارزیابی دامنه حرکتی اکستنسیون مچ دست ۴۳
(۳-۵-۷-۳) ارزیابی دامنه حرکتی اکستنسیون انگشتان دست ۴۴
(۸-۳) روش جمع آوری داده ها ۴۴
(۹-۳) روش اجرا ۴۴
(۱۰-۳) روش تجزیه و تحلیل داده ها ۴۶
(۱۱-۳) ملاحظات اخلاقی ۴۶
فصل چهارم:
(۱-۴) مقدمه ۴۸
(۲-۴) بخش دادهها ی توصیفی ۴۹
(۳-۴) تحلیل داده ها ۵۶
فصل پنجم:
(۱-۵) مقدمه ۶۱
(۲-۵) بحث و تفسیر یافته ها ۶۱
(۳-۵) نتایج پژوهش ۶۱
(۴-۵) نتیجه گیری کلی ۶۶
(۵-۵) محدودیت های پژوهش ۶۷
(۶-۵) پیشنهادات ۶۷
فهرست جداول
جدول ۱-۴ توزیع متغیرهای جمعیت شناختی (دموگرافیک) بیماران مبتلا به سکته مغزی ۵۰
جدول ۲-۴ بررسی همسانی دو گروه از نظر جنسیت، میزان تحصیلات با استفاده از آزمون کای-دو ۵۱
جدول ۳-۴ بررسی همسانی دو گروه از نظر دامنه حرکتی مفاصل، زمان پس از سکته مغزی و خدمات توانبخشی قبل از مداخله با آزمون من-ویتنی ۵۲
جدول ۴-۴ میانگین اسپاستی سیتی آزمودنیهایدو گروه قبل و بعد از مداخله ۵۲
جدول ۵-۴ توزیعمیانگین و انحراف معیار نمرات دامنه حرکتی بیماران سکته مغزی ۵۲
جدول ۶-۴ توزیع میانگین و انحراف معیار نمرات آزمون بارتل در بیماران سکته مغزی ۵۶
جدول ۷-۴ بررسی ارتباط عملکرد فعالیت های روزمره زندگی با دامنه حرکتی مفاصل ۵۷
جدول ۸-۴ تحلیل کوواریانس نمرات دامنه حرکتی آرنج پس از انجام مداخله ۵۸
جدول ۹-۴ تحلیل کوواریانس نمرات دامنه حرکتی مچ دست پس از انجام مداخله ۵۹
جدول ۱۰-۴ تحلیل کوواریانس نمرات دامنه حرکتی انگشتان پس از انجام مداخله ۶۰
فهرست نمودارها
نمودار شماره ۱-۴ میانگین تغییرات شدت اسپاستی سیتی در گروه آزمون و کنترل در طی مداخله…… ۵۳
نمودار شماره ۲-۴ تغییرات دامنه حرکتی آرنج در دو گروه آزمون و کنترل قبل و بعد از مداخله ۵۴
نمودار شماره ۳-۴ تغییرات دامنه حرکتی مچ دست در دو گروه آزمایش و کنترل قبل و بعد از درمان ۵۵
نمودار شماره ۴-۴ تغییرات دامنه حرکتی انگشتان در دو گروه آزمایش و کنترل قبل و بعد از درمان ۵۶
نمودار شماره ۵-۴ توزیع میانگین نمرات آزمون بارتل در بیماران سکته مغزی ۵۷
رفرنس ها ۷۰
ضمائم
پیوست شماره ۱ ۷۵
پیوست شماره ۲ ۷۸