شکل زنان بهشتی در قرآن
خصوصیات و شکل زنان بهشتی در قرآن
زنان بهشتی چه شکلی دارند؟ زنان بهشتی چه صفاتی دارند؟ چه خصوصیاتی دارند؟ آیا در قرآن به خصوصیات این زنان اشاره ای شده است؟ آیا زنان بهشتی منحصرا در اختیار یک مرد قرار می گیرند؟ سن زنان بهشتی چقدر است، آیا میانسال هستند یا جوان؟ در این نوشتار به بررسی خصوصیات ظاهری و باطنی زنان بهشتی در قرآن می پردازیم. دقت داشته باشید که تمام مطالب زیر همگی بر گرفته شده از آیات قرآن است.
در روایات معصومین هم یکی از دعاهای آنان این بوده است که “خدایا حور العین را به ازدواج ما در بیاور” پس این دعا که خدایا زنان بهشتی را به ازدواج ما در بیاور، دعایی است منطقی، همچنانکه از خدا می خواهیم که در دنیا زنی صالح به ما عطا فرماید.
در قرآن کریم برای زنان بهشتى (حوریه های بهشتی) ویژگی هایی ذکر شده است که عبارتند از :
۱- پاکی و پاکیزگی : وَ لَهُمْ فِیها أَزْواجٌ مُطَهَّرَهٌ وَ هُمْ فِیها خالِدُونَ (بقره/ ۲۵)؛ وَ أَزْواجٌ مُطَهَّرَهٌ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ (آل عمران/ ۱۵) ؛ لَهُمْ فِیها أَزْواجٌ مُطَهَّرَهٌ … (نساء/ ۵۷)
همسران آن جهان ، بر خلاف بسیارى از زیبا رویان این جهان هیچ نقطه تاریک و منفى در جسم و جان آنها نیست و از هر عیب و نقصى پاک و پاکیزه اند.(تفسیر نمونه ،ج۲ ،ص ۴۶۱)
۲- دارای چشمان سیاه و درشت : کذلِک وَ زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عِینٍ(دخان/ ۵۴ )؛ وَ زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عِینٍ(طور/ ۲۰ )
“حور”جمع “حوراء” و “احور” به کسى مى گویند که سیاهى چشم او کاملا مشکى و سفیدى آن کاملا شفاف است.
از آنجا که زیبائى انسان بیش از همه در چشمان او است ، در اینجا چشمان زیباى حور العین را توصیف مى کند.(تفسیر نمونه ،ج۲۱ ،ص ۲۱۲)
۳- پوشیده و مستور بودن:وَ حُورٌ عِینٌ کأَمْثالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَکنُونِ(واقعه/ ۲۲-۲۳) و همسرانى از حورالعین دارند.( از شدت صفا) همچون مروارید در صدف پنهان هستند !
“حور” چنانکه قبلا نیز گفته ایم جمع “حوراء” و “احور”، به کسى مى گویند که سیاهى چشمش کاملا مشکى و سفیدیش کاملا شفاف است .
و “عین” جمع “عیناء” و “اعین”به معنى درشت چشم است ، و از آنجا که بیشترین زیبائى انسان در چشمان او است روى این مسأله مخصوصا تکیه شده است .
بعضى نیز گفته اند که “حور” از ماده “حیرت” گرفته شده ، یعنى آن چنان زیبا هستند که چشم ها از دیدن آنها حیران مى شود.
“مکنون” به معنى پوشیده است ، و در اینجا منظور پوشیده بودن در صدف است ، زیرا مروارید به هنگامى که در صدف قرار دارد و هیچ دستى به آن نرسیده از همیشه شفاف تر و زیباتر است .
به علاوه ممکن است اشاره به این معنى باشد که آنها از چشم دیگران کاملا مستورند، نه دستى به آنها رسیده ، و نه چشمى بر آنها افتاده است !(تفسیر نمونه ،ج۲۳ ، ص ۲۱۵)
“عرب”جمع “عروبه” (بر وزن ضروره ) به معنى زنى است که وضع حالش حکایت از محبتش نسبت به همسر و مقام عفت و پاکیش مى کند، زیرا “اعراب” (بر وزن اظهار) به همان معنى آشکار ساختن است ، این واژه به معنى فصیح و خوش سخن بودن نیز مى آید، و ممکن است هر دو معنى در آیه جمع باشد
۴- فقط به همسران خود عشق می ورزند یا پر ناز و کرشمه هستند : فِیهِنَّ قاصِراتُ الطَّرْفِ …( رحمن/۵۶) زنانی که جز به همسران عشق نمى ورزند. ؛ وَ عِنْدَهُمْ قاصِراتُ الطَّرْفِ عِینٌ. ( صافات/۴۸) و نزد آنها همسرانى است که جز به شوهران خود عشق نمى ورزند و چشمانى درشت (و زیبا) دارند.
“طرف” (بر وزن حرف ) به معنى پلک چشم ها است ، و از آنجا که به هنگام نگاه کردن ، پلک ها به حرکت در مى آید کنایه از نگاه کردن است ، بنابراین تعبیر به ” قاصرات الطرف ” اشاره به زنانى است که نگاهى کوتاه دارند، یعنى فقط به همسرانشان عشق مى ورزند، و این یکى از بزرگترین امتیازات همسر است که جز به همسرش نیندیشد و به غیر او علاقه نداشته باشد.(تفسیر نمونه ،ج ۲۳ ،ص ۱۶۹)
۵- از هر نظر دوشیزه و پاک هستند: … لَمْ یطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَ لا جَانٌّ (رحمن/۵۶ و رحمن/ ۷۴)…. هیچ انس و جن قبلا با آنها تماس نگرفته است .
کلمه “طمث” که فعل “لم یطمث” از آن مشتق شده ، به معناى ازاله بکارت و نکاحى است که با خونریزى همراه باشد و معناى آیه این است که : حوریان بهشتى دست نخورده اند، و قبل از همسران هیچ جن و انسى ازاله بکارت از ایشان نکرده .(ترجمه تفسیر المیزان ،ج ۱۹ ،ص ۱۸۵)
۶- مانند یاقوت و مرجان هستند: کأَنَّهُنَّ الْیاقُوتُ وَ الْمَرْجانُ (رحمن/۵۸) آنها همچون یاقوت و مرجانند!
به سرخى و صفا و درخشندگى “یاقوت” و به سفیدى و زیبائى شاخ “مرجان” که هنگامى که این دو رنگ (یعنى سفید و سرخ شفاف ) به هم آمیزند زیباترین رنگ را به آنها مى دهند.
۷- دارای حسن سیرت و حسن صورت هستند: فِیهِنَّ خَیراتٌ حِسانٌ …(رحمن/۷۰) و در آن باغ هاى بهشتى زنانى هستند نیکو خلق و زیبا.
زنانى که جمع میان “حسن سیرت ” و “حسن صورت” کرده اند، چرا که “خیر” غالباً در مورد صفات نیک و جمال معنوى به کار مى رود و “حسن ” غالباً در زیبائى و جمال ظاهر.
تمام صفات کمال و جمالى که در یک همسر مطلوب است در آنها جمع است ، و آنچه خوبان همه دارند آنها تنها دارند، و به همین دلیل قرآن در یک تعبیر کوتاه و پرمعنى از آنها به عنوان “خیرات حسان” تعبیر کرده است.(تفسیر نمونه جلد ۲۳ صفحه ۱۸۳-۱۸۲)
۸- فقط به همسرانشان تعلق دارند : حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِی الْخِیامِ(رحمن/۷۲) حوریانى که در خیمه هاى بهشتى مستورند.
“حور” جمع “حوراء” و “احور” به کسى مى گویند که سیاهى چشمش کاملا مشکى و سفیدى آن کاملا شفاف است ، و گاه به زنان سفید چهره نیز اطلاق شده است
تعبیر به “مقصورات” اشاره به این است که آنها تنها تعلق به همسرانشان دارند و از دیگران مستور و پنهانند.(تفسیر نمونه ،ج ۲۳ ،ص ۱۸۳)
«حوریان مقصور در خیمه هایند» ، معنایش این است که : از دست برد اجانب محفوظند، زنانى مبتذل نیستند، که غیر شوهران نیز ایشان را تماشا کنند.(ترجمه تفسیر المیزان ،ج ۱۹ ،ص ۱۸۷)
۹- داشتن پاکی و ظرافت بدن : کأَنَّهُنَّ بَیضٌ مَکنُونٌ (صافات/۴۹) گوئى (از لطافت و سفیدى) همچون تخم مرغهایى هستند که (در زیر بال و پر مرغ ) پنهان مانده (و دست انسانى هرگز آن را لمس نکرده است .)
بدن آنها از شدت پاکى و ظرافت و سفیدى و صفا همچون تخم مرغ هائى است که نه دست انسان آن را لمس کرده و نه گرد و غبارى بر آن نشسته ، بلکه در زیر بال و پر مرغ پنهان و پوشیده مانده است !
۱۰- همتای هسران خود هستند : وَ عِنْدَهُمْ قاصِراتُ الطَّرْفِ أَتْرابٌ(ص/ ۵۲) و نزد آنان همسرانى است که تنها چشم به شوهرانشان دوخته اند و همگى هم سن و سالند.
“حوریان مقصور در خیمه هایند” ، معنایش این است که : از دست برد اجانب محفوظند، زنانى مبتذل نیستند، که غیر شوهران نیز ایشان را تماشا کنند
و کلمه اتراب به معناى اقران است . مى خواهد بفرماید: همسران بهشتى همتاى شوهران خویشند، نه از جهت سن با آنان اختلاف دارند، و نه از جهت جمال . ممکن هم هست مراد از “اقران” این باشد که مثل شوهران خویشند، هر قدر شوهران نور و بهائشان بیشتر شود، از ایشان هم حسن و جمال بیشتر مى گردد. ( ترجمه تفسیر المیزان ،ج ۱۷ ،ص ۳۳۳)
۱۱- آفرینشی نو دارند. إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً (واقعه/۳۵) ما آنها را آفرینش نوینى بخشیدیم .
این جمله ممکن است اشاره به همسران مؤمنان در این دنیا باشد که خداوند آفرینش تازه اى در قیامت به آنها مى دهد، و همگى در نهایت جوانى و طراوت و جمال و کمال ظاهر و باطن وارد بهشت مى شوند که طبیعت بهشت طبیعت تکامل و خروج از هر گونه نقص و عیب است .
و اگر منظور حوریان باشد خداوند آنها را آفرینش نوینى بخشیده به گونه اى که هرگز گرد و غبار پیرى و ناتوانى بر دامان آنها نمى نشیند. ممکن است که تعبیر به انشاء، اشاره به هر دو نیز بوده باشد. (تفسیر نمونه ،ج ۲۳ ،ص ۲۲۴)
۱۲-همواره بکر هستند : فَجَعَلْناهُنَّ أَبْکاراً (واقعه/۳۶) و همه را بکر قرار داده ایم .
و شاید این وصف همیشه براى آنها باقى باشد، چنانکه بسیارى از مفسران به آن تصریح کرده اند و در روایات نیز به آن اشاره شده ، یعنى با آمیزش ، وضع آنها دگرگون نمى شود. (تفسیر نمونه ،ج ۲۳ ،ص ۲۲۴)
۱۳- فصیح و خوش زبان هستند : عُرُباً أَتْراباً (واقعه/۳۷) همسرانى که به همسرشان عشق مى ورزند و خوش زبان و فصیح و هم سن و سالند.”عرب”جمع “عروبه” (بر وزن ضروره ) به معنى زنى است که وضع حالش حکایت از محبتش نسبت به همسر و مقام عفت و پاکیش مى کند، زیرا “اعراب” (بر وزن اظهار) به همان معنى آشکار ساختن است ، این واژه به معنى فصیح و خوش سخن بودن نیز مى آید، و ممکن است هر دو معنى در آیه جمع باشد.(تفسیر نمونه ،ج ۲۳ ،ص ۲۲۴)
۱۴- بسیار جوان هستند : وَ کواعِبَ أَتْراباً (نباء/ ۳۳) و حوریانى بسیار جوان و هم سن و سال .
جمله «کواعب اترابا» به معناى کنیزانى شبیه به هم است ، که در خدمت اهل بهشتند، و در روایت ابى الجارود از امام باقر (علیه السلام ) در معناى جمله “ان للمتقین مفازا” آمده که امام فرمود: متقین کراماتى دارند، و در معناى “کواعب اترابا “فرمود: یعنى دختر نورس .(ترجمه تفسیر المیزان ،ج ۲۰ ،ص ۲۸۶)
