وحید رهبانی: از تئاتر «هنر» با حضور داریوش فرهنگ میگوید
وحید رهبانی: از تئاتر «هنر» با حضور داریوش فرهنگ میگوید
این روزها تئاتر «هنر» به نویسندگی «یاسمینا رضا» و کارگردانی «وحید رهبانی» و بازی «داریوش فرهنگ»، «امید روحانی» و «محسن حسینی» در تماشاخانه «پالیز» روی صحنه رفته که مورد توجه تئاتربازها هم قرار گرفته است. در شب اول اجرا، روی صندلیها نشسته بودیم و متوجه شدیم مردم خیلی هیجان دارند و با حضور داریوش فرهنگ روی صحنه به مدت چند دقیقه دست زدند.
نمایش هم چند دقیقهای قطع شد. تمام اینها باعث شد تا پای صحبتهای وحید رهبانی بنشینیم.
چه شد نمایشنامه «هنر» به نویسندگی یاسمینا رضا را برای اجرا انتخاب کردید؟
وقتی اجرای نمایش «هنر» یاسمینا رضا به کارگردانی داود رشیدی را دیدم واقعا علاقهمند شدم خودم هم اجرایش کنم. این امر تا همین امسال طول کشید. جالب است که امسال در شهر «تورنتو» کانادا اجرایی داشتم. یک جورایی دوباره با متن یاسمینا رضا درگیر شدم. تصمیم گرفتم بالاخره باید اجرایش کنم. تمام این اتفاقات منجر به اجرایی شد که شما هم در سالن آمدید و دیدید.
تماشاگرها استقبال عجیب و غریبی از داریوش فرهنگ در ابتدای اجرا کردند. سالها بود که چنین چیزی را بهشخصه ندیده بودم. نظرتان چیست؟
روز اولی که تمرین را با حضور آقای فرهنگ شروع کردیم به ایشان گفتم وقتی شما روی صحنه بیایید، مردم برایتان دست خواهند زد. وقتی اولین شب اجرا تمام شد، رفتم به آقای فرهنگ گفتم که دیدید؟ دیدید مردم دست زدند؟ بههرحال، آقای فرهنگ آدم محبوبی هستند. سالها بود که روی صحنه نرفته بودند و مردم هم خیلی دلشان میخواست او را از نزدیک ببینند. این اتفاق برای خودم هم جذاب بود. برای تماشاگرها هم جذاب شد. لحظه قشنگی بود.
شنیدم که قرار بود در تماشاخانه «شهرزاد» اجرا بروید، ولی، اتفاقاتی افتاد و بالاخره در تماشاخانه «پالیز» روی صحنه رفتید. امکان دارد دلایل این تغییر سالن اجرا را برای ما شرح دهید؟
بله. تماشاخانه «شهرزاد» بسیار غیرحرفهای است. به نظرم اصلا نمیشود روی این مکان اسم تماشاخانه گذاشت. آنجا یک جای خانوادگی است. صد مدیر و صد تصمیمگیرنده دارد. اصلا مشخص نیست که آقای «جعفری» رییس هستند یا دخترشان یا برادرزادهشان یا باقی دوستانشان… خیلی بینظم هستند. اصلا امکان ندارد روی حرفهایشان اعتماد کنید. یک روز میگویند که در این سالن دو اجرا است.
ولی، فردا سه اجرا یا چهار اجرا میشود. نمایشها هم سر وقت روی صحنه نمیروند. گروههای بسیاری در آن سالن اجرا رفتند و ناراحت هم هستند. ما تلاش کردیم از جایی جلوی این داستان را بگیریم. الان خیلی خوشحالیم که در «پالیز» هستیم. دو اجرا بیشتر در سالنش ندارد. همین دو اجرا هم زیاد است. ولی باز انسانیتر از چهار اجرا هست.
شیوه کارگردانی شما بهطور خاصه در نمایش «اگر… » در ذهنم مانده است و خیلی تحت تاثیر قرار گرفتم که تنها با دو بازیگر آن همه خرده داستان را روایت کردید. خیلی خوب است که درباره نوع کارگردانی خودتان بگویید؟
ببینید… کارگردانی را در ابتدای امر جوری یاد گرفته بودم که باید حتما حضورم در همه بخشهای تئاتر ملموس باشد. تماشاگر هم باید میفهمید که تئاتر پیش رویش کارگردانی شده است. ولی کم کم وقتی تجربهام بیشتر شد و بیشتر خواندم و بیشتر کار کردم و دیدم بهترین نوع کارگردانی به گونهای است که روی صحنه دیده نشوید. یعنی کارگردانی که خودش را پشت نمایش پنهان کند اجرای قشنگتری را به مردم نشان خواهد داد. حالا نمایش «هنر» را به همین صورت کارگردانی کردم. از همان جنس است. بوی میزانسن نمیدهد. کارگردانی من را نمیبینید. در ایران مد شده است که میگویند «شیوه اجرایی» شما چیست؟ من این حرف را نمیفهمم! کارگردان وظیفه دارد متن را اجرا کند. همین!
درباره تئاتر فجر هم بفرمایید.
اولین بار است که امسال در جشنواره تئاتر فجر بودم. خیلی هم درباره این جشنواره نمیدانم. مخاطبش هم نبودهام. تقریبا میتوانم بگویم شاید در طول سالهای فعالیت خودم چیزی در حدود پنج یا شش تئاتر دیدهام. نظر خاصی ندارم.
امکان دارد این جشنواره را با نمونههای فرنگی مثلا درکانادا مقایسه کرد؟
به نظرم اشتباه است که سمت این قضیه برویم. ما کلا با آنها متفاوت هستیم. بد و خوبش را کار ندارم. جهان ما چیز دیگری است.
شما در رفتوآمد بین ایران و کانادا هستید. در هر دو کشور هم تئاتر را بهصورت حرفهای دنبال میکنید. اجرا در کدام کشور را بیشتر دوست دارید؟
قطعا در ایران! سلولهای ما ایرانیها یکی است. حرفهایمان با همدیگر مشترک است. اگر اجرا و کار در کانادا را بیشتر دوست داشتم که حتما آنجا میماندم.
یادم هست که شما زمانی در سریالهای تلویزیونی «خانه ما» خیلی مورد توجه قرار گرفتید. آن سریال به نویسندگی شادمهر راستین و پیمان قاسمخانی و کارگردانی مسعود کرامتی بود که از شبکه سوم روی آنتن رفت. چرا دیگر در تلویزیون کار نمیکنید؟
ماجرا این است که شغل من بازیگری در تلویزیون نیست. گاهی پیش میآید، ولی شغل اصلی من کارگردانی تئاتر است. بازی در تلویزیون برایم تفریح است. ممکن است در آینده نزدیک در یک سریال دوباره بازی کنم.
به عنوان حرف آخر سخن خاصی دارید که به مسئولان و مردم بگویید؟
مسئولان که حرف ما هنرمندها را گوش نمیدهند! از مردم میخواهم بیایند نمایش «هنر» را ببینند و حال کنند. فقط هم ۸۰ دقیقه است. لذت خواهند برد.
روزنامه وقایع اتفاقیه