«قوی‌تر»، فیلمی که با دیدنش حالتان خوب می‌شود
«قوی‌تر»، فیلمی که با دیدنش حالتان خوب می‌شود
به گزارش هفته نامه همشهری جوان :
اطلاعات فوری
قوی تر/ Stronger
• کارگردان: دیوید گردون گرین
• فیلمنامه: جان پولونو؛ بر اساس کتاب قوی تر نوشته جف باومن و برت ویتر
• بازیگران: جک جیلینهال، تاتیانا مزلنی، میراندا ریچاردسون و کلنسی براون
• مدیر فیلمبرداری: شان بابیت
• تدوین: دیلن تیچنز
• امتیاز در IMDB: 7.1 از ۱۰
• امتیاز متاکریتیک: ۷۶
• درصد رضایتمندی در راتن تومیتوز: ۹۲ درصد
• محصول: آمریکا 2017
«قوی تر» فیلمی است زندگینامه ای و درام که براساس داستانی واقعی ساخته شده است. این فیلم را «دیوید گردون گرین» کارگردانی کرده که از او فیلم «کمپ ایکس ری» با بازی پیمان معادی و کریستن استوارت در کشور خودمان هم اکران عمومی داشته است. در این فیلم «جک جیلینهال» نقش جف را بازی کرده است و بازیگرانی چون تاتیانا مزلنی و میراندا ریچاردسون نیز در آن حضور دارند؛ البته پیداست که در روزگار کنونی فیلمی با چنین داستانی زیاد مورد استقبال عمومی قرار نمی گیرد.
این فیلم حدود شش میلیون دلار هزینه و حدود ۳۰ میلیون دلار فروش داشته است و این یعنی یک دخل و خرج خیلی مختصر و مفید. خود جک جیلینهال نیز یکی از تهیه کنندگان فیلم بوده است داستان فیلم از کتابی به همین نام که توسط «جف باومن» با همراهی «برت ویتر» نوشته است، اقتباس شده و نسخه نهایی فیلمنامه هم محصول قلم «جان پولونو» است. فیلم و خصوصا بازی جیلینهال بسیار مورد استقبال منتقدان قرار گرفته است. متاکریتیک به آن امتیاز ۷۶ داده و IMDB هم امتیاز ۷٫۱ را برایش درنظر گرفته و راتن تومیتوز هم امتیاز بسیار درخشان ۹۲ را به آن اختصاص داده است.
یک داستان آمریکایی پسند
داستان فیلم از آن هایی است که آمریکایی ها خیلی دوست دارند؛ قصه یک قربانی معصوم که می کوشد بر ضعف هایش غلبه کند و به اوج برسد. فیلم زندگی جف باومن را روایت می کند که از اهالی بوستون است و در یک اغذیه فروشی به کار مشغول است و خانه ای کوچک و دوخوابه دارد و در آن به همراه مادر دائم الخمرش روزگار می گذراند. در حال یکه رابطه اش با نامزدش آرین شکرآب شده خبردار می شود که او قرار است در مسابقه بزرگ دوی ماراتن شرکت کند که درآمد حاصل از آن صرف امور خیریه بیمارستانی شود که آرین در آن کار می کند. جف تصمیم می گیرد در خط پایان منتظر آرین بماند اما روز مسابقات همان روزی است که در شهر بوستون بمب گذاری شد.
جف در حقیقت مشهورترین بازمانده این عملیات تروریستی بود که در سال ۲۰۱۳ هر دو پای خود را به خاطر این حادثه از دست داد اما جف آدمی نبود که چنین حادثه ای بخواهد او را از پا درآورد. با وجود معلولیت او چنان به زندگی امیدوار بود و چنان تلاش و انگیزه ای از خود نشان داد که توجه تمامی رسانه ها را به خود جلب کرد و تبدیل شد به نماد امیدواری، البته اگر فیلم را ندیده اید گمان نکنید که قصه را لو داده ام. ماجرای فیلم ریزه کاری های زیادی دارد و پایانش هم قدری متفاوت و غیرقابل حدس است. مگر این که در زمان وقوع این حوادث، اخبار را خیلی دقیق دنبال کرده باشید و ماجرای جف باومن را بدانید.
آشنایی با جف باومن
وقتی قرار است آدم فیلمی براساس داستان زندگی یک شخصیت واقعی را تماشا کند، بد نیست قدری بیشتر درباره او بداند. جف باومن در دوم ژانویه ۱۹۸۶ به دنیا آمد. او وقتی سوژه یک عکس شد، به شهرت رسید. جف باومن که در بمب گذاری سال ۲۰۱۳ بوستون جراحت های زیادی برداشته بود، پاهای خود را از دست داد. او در آن روز در نزدیکی خط پایان ایستاده بود و نامزد و دو همخانه اش را که در ماراتن شرکت کرده بودند، تشویق می کرد. وقتی بمب منفجر شد نامزدش هنوز یک مایل تا خط پایان فاصله داشت. همزمان با انفجار «چارلز کروپا» عکاس آسوشیتد پرس این سوژه را شکار کرد: جف باومن نیم سوخته و زخمی، بدل به نماد قربانیان بی گناه این حمله تروریستی شد. جف باومن در زمان اکران فیلم گفت و گویی هم داشت با جک جیلینهال و یک بار هم هر دو در شبکه سی ان ان ظاهر شدند و به پرسش های مجری برنامه پاسخ گفتند.
باومن آن جا اظهار کرد: «من لزوما نمی خواستم که تمرکز فیلم روی شخصیتم باشد. می خواهم مردم با خانواده ام ارتباط برقرار کنند. همه آدم ها با فقدان چیزی دست به گریبان هستند. در فیلم، من با فقدان پاهایم درگیر هستم و تلاش می کنم تبدیل به آدمی شوم که از اساس متحول شده و شخصیت جدیدی است. من احساس می کنم ارتباطی میان راهی که من پیموده ام و ایجاد تاثیر مثبت روی آدم ها هست. این واقعا جادویی است و همان چیزی است که مرا به برخاستن و حرکت واداشت.» البته باومن در زندگی شخصی اش به اندازه آنچه در فیلم می بینید، خوش و خرم نیست اما چون داستان فیلم لو می رود، این قضیه را فعلا باز نمی کنیم.
چشمک اسکار به جیلینهال
تاریخچه آکادمی اسکار نشان داده که از دیرباز به بازیگرانی که نقش آدم های واقعی را بازآفرینی کرده اند، روی خوش نشان می دهد. از «پل مونی» در نقش «لویی پاستور» گرفته تا «بن کینگزلی» در نقش «گاندی» و از «متیو مک کانهی» در نقش «ران وودفورد» و «هیلاری سوانک» در نقش «تینا برندون». حالا هم بیشتر تحسین و تمجیدهایی که فیلم «قوی تر» دریافت کرده، بابت بازی درخشان جک جیلینهال بوده و بعید نیست در مراسم اسکار امسال هم این بازیگر یکی از آن مجسمه های طلایی را با خود به خانه ببرد؛ بازیگری که یک بار با فیلم «کوهستان بروکبک» نامزد دریافت اسکار بهترین بازیگر مرد نقش مکمل شد اما در آن سال رقابت را به جورج کلونی باخت.
جیلینهال با یک بازی کنترل شده و از نظر عاطفی تاثیرگذار سعی کرده این شخصیت را یک آدم بااراده تصویر کند که البته ضعف های خودش را هم دارد نه یک ابرقهرمان افسانه ای. تا همین جایش هم جیلینهال برای بازی در این نقش در سه جایزه نسبتا معتبر درخشیده: در جایزه منتقدان نامزد بوده، جایزه هالیوود را به خانه برده و ممکن است جایزه «فیلم سیاتل» را نیز تصاحب کند، البته حالا رقیب قدری چون «جیمز فرانکو» را هم در کنار خود می بیند که با فیلم «آرتیست فاجعه» خوش درخشیده است.
خود جیلینهال بخش عمده ای از موفقیتش در فیلم را بابت آشنایی خود با جف باومن می داند و می گوید: «فکر می کنم از همان ابتدای کار یک جورهایی غافلگیر شدم. حس شوخ طبعی او و شخصیتی که در فیلمنامه نوشته بودند نهایتا دیدار با خودش جوهره او را به من منتقل کرد. خصوصا این که او همیشه شوخ بودن خودش را در هر موقعیتی حفظ می کند. مسئله دیگر این بود که من چندان به بخش تاریخی ماجرا علاقه نداشتم و دوست داشتم روی خود شخصیت و برخورد رسانه ها با او تمرکز کنیم. من دوست داشتم قصه انسانی را روایت کنیم که روی ابنای بشر تاثیر می گذارد، هر چند این تاثیرگذاری در ابتدا ناممکن و دشوار به نظر می آید.»
دیوید گردون گرین
یک کارگردان صرفه جو
هر چند فروش سی میلیون دلاری برای یک فیلم می تواند شکستی تمام عیار باشد اما وقتی بدانی فیلم با همین فروش پایین هم ۲۵ میلیون دلار سود کرده شاید قدری اوضاع عوض شود. دیوید گردون گرین کارگردان مناسبی برای این پروژه بود. خودش زیاد حواسش به ماجرای بوستون و زندگی جف باومن نبود. مدیر برنامه هایش فیلمنامه «قوی تر» را برایش آورد و وقتی فیلمنامه را خواند، حس کرد که می شود از آن فیلمی جاندار و خوشایند درآورد اما حرکت در مسیر این قصه ریسک مالی بالایی داشت. آن هم برای کارگردانی چون گرین که به صرفه جویی مشهور است.
خودش در این باره می گوید: «همیشه در هر فیلمی که کار کنم درباره هر دلارش دقت زیادی می کنم. در این فیلم نیز همین کار را کردم. پول زیادی برای پیش تولید نداشتیم و شانسی که آوردم این بود که آدمی مثل جک جیلینهال در پروژه حضور داشت که تلاش می کند هر دلار به درستی خرج شود. ما دو نفر مدت زیادی به شکل کارگروهی روی فیلمنامه کار کردیم و در مورد ایده هایمان حرف زدیم.» کار اصلی دیوید گردون گرین این بود که ماجرای بمب گذاری را نه به عنوان محور داستان که به عنوان پس زمینه آن در نظر گرفت. سکانس افتتاحیه فیلم در اغذیه فروشی و بعد از آن در کافه، برای معرفی شخصیت باومن بسیار خوب چیده شده. گرین در مقام کارگردان به جای پرداختن به جلوه های بصری حادثه بمب گذاری، دوربین را در منظر آرین که از خط پایان دور است قرار می دهد تا ما هم انفجار را مبهم و از دور ببینیم.
عشق را فراموش نکن
شخصیت آرین، در برخی لحظات فیلم حتی از خود جف هم مهم تر جلوه می کند. اوست که باید جف را از قعر ناامیدی به اوج برساند و با عشقی که در میانشان هست به نجات او کمک کند، البته شاید هم آرین حس می کند در حق جف کوتاهی کرده است و باید حالا کنارش باشد تا قدری از بار گناه خود بکاهد. نقش آرین را «تاتیانا مزلنی» ایفا کرده است بازیگری که هم در تلویزیون و هم در سینما کارنامه عریض و طویلی دارد. بازی او در فیلم زیاد به چشم نیامده اما حضورش بسیار گرم و تاثیرگذار است. البته در کنار او نباید از «میراندا ریچاردسون» کهنه کار غافل شویم؛ بازیگری با سه دهه تجربه و کلکسیونی از جوایز معتبر و فیلم های درخشان که نقش مادر الکلی جف را ایفا می کند. با این همه، برخی منتقدان و نشریات بر این باور هستند که تاتیانا مزلنی هم بخت آن را دارد تا در مراسم اسکار بدرخشد.
فیلم را ببینیم یا نبینیم؟
اگر دنبال یک فیلم اخلاق گرا، بانمک و آموزنده هستید که بشود همراه خانواده دید، «قوی تر» می تواند انتخاب خوشایندی باشد، البته شاهکار نیست اما کسل کننده و شعاری هم نشده. فقط می ماند یک نکته؛ آن ها که کشته و مرده چشم های آبی و تیپ جک جیلینهال هستند قدری توی ذوقشان خواهدخورد، چون بخش عمده ای از فیلم باید او را درب و داغان روی ویلچر و تخت بیمارستان ببینند و برای این که بیشتر به جف باومن شباهت پیدا کند، برایش لنز قهوه ای گذاشته اند!
