علل ، علائم و درمان سرطان بیضه
علل ، علائم و درمان سرطان بیضه
با کمک سونوگرافی بیضه می توان سرطانهای بیضه را به سرعت و بطور دقیق تشخیص داد
سرطان بیضه (Testicular cancer) یکی از سرطان های شایع در مردان است که معمولا در سنین بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی رخ می دهد. اگر این بیماری در مراحل ابتدایی کشف شود، به آسانی قابل درمان است.
سرطان بیضه درمان نشده به غدد لنفاوی و سرانجام سایر قسمت های بدن گسترش یافته و نهایتا منجر به مرگ خواهد شد. سرطان معمولا یک بیضه را درگیر می کند. بیشتر تومورهای بیضه از سلولهای تولید کننده اسپرم منشا می گیرند. ۴ نوع سرطان بیضه وجود دارد:
1. سمینوم (Seminoma)
2. آمبریونال کاسینوما ( Embryonal Cacinima)
3. تراتوما (Teratoma)
4. کوریوکارسینوما (Choriocarcinoma)
که از این بین نوع اول یا سرطان مجاری منوی شایعترین نوع است و در سنین ۳۵ تا ۴۵ سالگی بیشتر دیده می شود.
علل سرطان بیضه :
علت پیدایش تومور بیضه نامشخص است، اما عوامل مادرزادی و اکتسابی می توانند در پیدایش سرطان نقش داشته باشند. بطور خلاصه عوامل مؤثر در پیدایش سرطان بیضه را می توان بصورت زیر بیان کرد.
¤ کریپتورکیدیسم (نهان بیضگی)
قوی ترین ارتباط میان سرطان و بیضه نزول نیافته وجود دارد و شایع ترین نوع سرطان نیز در این افراد سمینوم است. بیشترین احتمال بروز سرطان، در بیضه نزول نیافته در نوع شکمی آن وجود دارد و کمترین احتمال مربوط به نوع مغبنی (اینگوینال) است.
¤ تجویز استروژن به مادر در دوران حاملگی
¤ آسیب های بافتی بیضه ناشی از ضربه یا عفونت
سرطان بیضه شایعترین نوع سرطان در مردان جوان است
عوامل خطرساز
از جمله عوامل خطرساز برای ابتلا به سرطان بیضه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• نژاد: احتمال بروز سرطان سینه در یک مرد سفید پوست ۲٪ برای تمام طول عمر وی میباشد. میزان بروز سرطان بیضه در سیاه پوستان یک چهارم سفیدپوستان است.
• محل درگیری: سرطان بیضه در طرف راست از شیوع بیشتری برخوردار است. این امر با شیوع بیشتر کریپتورکیدیسم ( نهان بیضگی ) در طرف راست همراه است.
• وضعیت اقتصادی اجتماعی: احتمال بروز تومور بیضه در مردانی که در سطوح اقتصادی اجتماعی بالاتری به سر می برند بیشتر است.
علائم سرطان بیضه
شما متوجه علائم نخواهید شد مگر این که به طور منظم بیضه های خود را معاینه کنید.
علائم عبارتند از:
◊ توده بدون درد و سفت در بیضه مبتلا
◊ تغییر اندازه و قوام بیضه
◊ درد مبهم در کیسه بیضه
◊ ندرتا، درد ناگهانی تیز در بیضه مبتلا
در برخی موارد، مایع در کیسه بیضه تجمع پیدا می کند ( هیدروسل ) و در صورت هر گونه تغییر در بیضه باید فورا با پزشک خود مشورت کنید.
مردان باید به‌طور منظم حداقل ماهی یک بار بیضه‌های خود را معاینه کنند
شناسائی و تشخیص سرطان بیضه
– ارزیابی آزمایشگاهی
در بیماری پیشرفته، کم خونی دیده می شود. در انتشار به کبد اختلال در آزمون های عملکرد کبدی و در نتیجه انسداد حالب، اختلال در آزمایش های عملکرد کلیوی مشاهده می شود. شاخص هایی در تشخیص و نیز پیگیری درمان سرطان بیضه وجود دارد که عناصر بیوشیمیائی خاصی هستند.
– تصویربرداری
با کمک سونوگرافی بیضه می توان سرطانهای بیضه را به سرعت و بطور دقیق تشخیص داد. به منظور درجه بندی سرطان عکسبرداری از قفسه سینه و سی تی اسکن لگن و شکم لازم است.
تشخیص افتراقی
شایع ترین اشتباه تشخیصی در مورد سرطان بیضه، اپیدیدیمیت (التهاب مجاری اسپرم بر) است. دومین اشتباه شایع تشخیصی هیدروسل (آب آوردن بیضه) است. اگر در حضور هیدروسل نتوان بیضه را بطور کامل معاینه کرد، باید سونوگرافی انجام داد . نباید مایع هیدروسل را با سوزن بیرون کشید.
سرطان بیضه معمولا در سنین بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی رخ می دهد
درمان سرطان بیضه
شیوه درمان بسته به نوع تومور و میزان گسترش آن تعیین می شود. برداشتن بیضه مبتلا از طریق جراحی، اولین مرحله درمان در سرطان بیضه است. عملکرد جنسی یا قدرت باروری با برداشتن یک بیضه، تغییر چندانی نخواهد کرد.
ممکن است جهت از بین بردن سلول های سرطانی در سمینوم از پرتودرمانی استفاده شود. به این صورت که اشعه گاما یا اشعه ایکس با ولتاژ بالا بر ناحیه گرفتار تابانده می شود. این اشعه به سلو ل های سرطانی صدمه وارد ساخته یا آنها را نابود می کند در حالی که بر بافت طبیعی نزدیک اثر چندانی ندارد.
ممکن است پرتو درمانی آثار جانبی ای مانند واکنش های پوستی، حالت تهوع، استفراغ، خستگی و اسهال داشته باشد. در اکثر موارد استراحت و تغذیه مناسب و گذشت زمان این ناراحتی ها را برطرف می سازد.
شیمی درمانی و درمان با داروهای ضد سرطان که در تقسیم و رشد سلول های سرطانی تداخل ایجاد می کند در بعضی از موارد سرطان بیضه مورد استفاده قرار می گیرد.
پرتودرمانی و شیمی درمانی برکارکرد جنسی تأثیر ندارند اما می توانند بر باروری اثر داشته باشند.
جهت برداشتن غدد لنفاوی شکم در مواردی که درگیری این غدد در سرطان های غیر سمینومی ثابت شده باشد یا مورد شک باشد، ممکن است از عمل جراجی استفاده گردد.
در نهایت، مراقبت دقیق و مراجعه مرتب پزشکی بعد از درمان توصیه می شود. تقریباً تمام موارد سرطان بیضه به خوبی قابل درمان هستند، به ویژه اگر تومور به موقع تشخیص داده شود.
برداشتن بیضه مبتلا از طریق جراحی، اولین مرحله درمان در سرطان بیضه است
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر دچار تورم سفت یا توده در بیضه‌دان باشید.
اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شده‌اید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است باعث عوارض جانبی گردند.
چنانچه سرطان قسمت های دیگر بدن را مبتلا کرده باشد درمان های بیشتری نظیر جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی نیاز است. در درگیری غدد لنفاوی شکم، این غدد با جراحی برداشته می شوند. از چهارنوع سرطان ذکر شده، سرطان مجاری منوی با جراحی و پرتودرمانی به آسانی درمان می شود.
پیشگیری از سرطان بیضه
مردان باید به‌طور منظم حداقل ماهی یک بار بیضه‌های خود را معاینه کنند. این کار جلوی سرطان را نمی‌گیرد ولی ممکن است به کشف سریع تومور کمک کند به‌طوری که از علاج آن اطمینان حاصل گردد.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته
