علائم آخر الزمان چیست؟

‹‹آخرالزمان›› یا پایان دوران همانگونه که از نام آن برمی‌آید به انتهای یک دوره اطلاق می‌شود و مقطعی از زمان است که در آن تغییر از یک دوره به دوره‌ای جدید رخ می‌دهد. از آنجا که اکنون دوره دنیا برپاست آخرالزمان به انتهای دوره دنیا مربوط می‌شود.

آخرالزمان از دیدگاه ادیان به دورانی گفته می‌شود که وقایعی عظیم و عجیب در آن رخ می‌دهد و حاکی از انتهای زندگی به شیوه فعلی بر روی زمین است. انتظار می‌رود با سپری شدن آخرالزمان دوره جدیدی فرا برسد که بسیار با وضعیت پیشین آن متفاوت باشد. همچنین در این زمان است که ادیان الهی به ظهور مردی بشارت داده اند که ظلم و جور را از زمین بر می‌چیند و آن را پر از عدل و داد می‌سازد٫ نمونه چنین بشارت هایی در کتب آسمانی آمده است.

واژه «آخر الزمان، یکی از واژه هایی است که بارها در روایات پیشوایان معصوم ـ علیهم السلام ـ و متون ادیان الهی آمده است. آخر الزمان، نه فقط یک دوره زمانی خاصّ است، بلکه واقعا به مرحله ای ویژه در پایان زمان اطلاق می شود. فهم زمانی دقیق و تعیین این دوره، بسیار سخت و بلکه ناممکن است.

به همین خاطر، ادیان به بیان خصوصیّات این دوره پرداخته اند. البته به نظر می رسد آخر الزمان از چنان وسعت زمانی ای برخوردار باشدکه بتوان مطمئن بود هنوز تا پایان زمان، راه درازی مانده است. چرا که پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در ادیان الهی، پیامبر آخر الزمان معرفی شده است و زمان ظهور امام عصر ـ علیه السلام ـ نیز آخر الزمان بیان شده است و زمان وقوع قیامت هم آخر الزمان معرفی گردیده است. در متون دینی ما بارها عبارت آخر الزمان آمده است در این میان ویژگی های متفاوتی از آخر الزمان ذکر شده که کنار هم قرار دادن آنها می تواند تصویر روشنی از آخر الزمان به ما بدهد.

پیامبر اکرم اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ فرموده اند: «یکون فی آخر الزمان عباد جهّال و قرّاء فسقه».(۱)
«در آخر الزمان، پرستش گرانی نادان و قرآن خوانانی گناهکار (و فاسق) خواهد بود».

کتاب معارج الیقین فی اصول الدین نوشته شیخ محمد بن محمد سبزواری از قول پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ نقل می کند که فرمودند: گروهی از امّت من در آخر الزمان خواهند آمد که به مساجد می روند و دور هم می نشینند و در مسجد در مورد محبّت دنیا حرف می زنند. با آنها ننشینید».(۲)

همچنان که در مورد برخی علمای ریاکار آمده است که: «مردم را به آخرت ترغیب می کنند و خود به آن علاقه ای ندارند ومرد به زهد در دنیا دعوت می کنند ولی خود زهد نمی ورزند».(۳)

در روایتی دیگر از پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ نقل شده است که روزی ایشان در جمع اصحاب خود به کودکی نگاه کردند و بعد فرمودند: «وای بر فرزندان آخر الزمان به سبب پدرانشان. به ایشان عرض شد: به سبب پدران مشرک و کافرشان؟ فرمودند: نه! از پدران مسلمانشان که هیچ چیزی از واجبات را به آنها یاد نمی دهند و اگر آنها خود بخواهند فرا بگیرند نیز منعشان می کنند و به جای آن به کمترین چیز از دنیا برای فرزندانشان راضی می شوند».(۴)

پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در روایتی در بیان حال همه مردم و نه فقط مسلمانان آخر الزمان می فرمایند: «زمانی بر مردم خواهد آمد که چهره شان چهره انسانی و قلوبشان قلوب شیطانی است. مانند گرگ های بیابانی خون می ریزند، از کارهای بد یکدیگر را نهی نمی کنند. اگر آنها را تبعیّت کنی، تو را به تردید می اندازند، اگر برایشان حرف بزنی، تو را تکذیب می کنند و اگر از نزد آنها بروی، بد تو را می گویند. سنت الهی نزد آنان بدعت و بدعت نزد آنان سنّت است. انسان حلیم در چنین جامعه ای فریب خورده دانسته می شود و فریب دهندگان، انسان های حلیم معرفی می شوند. مؤمن بین آنها مستضعف است و فاسق و گنه کار، محترم… پناه بردن به آنها عین پشیمانی عزّتمندی با آنها عین ذلّت و خواستن از آنها عین فقر است».(۵)

ایشان در بیان دیگری می فرمایند: «زمانی بر مردم خواهد آمد که شکم هایشان خدای آنهاست و زنان قبله آنان و دینارهایشان دین آنان و شرفشان، متاع خرید و فروش آنهاست. از ایمان جز اسم آن و از اسلام جز آداب آن و از قرآن جز تدریس آن چیزی نمی ماند. مساجد آنها آباد و قلوبشان از هدایت ویران است. دانشمندانشان بدترین مخلوقات روی زمین محسوب می شوند. برخی در آخرالزمان قرآن می خوانند امّا قرآن به قلوب آنها راه ندارد. لا یجاوز ایمانهم حناجرهم یعنی ایمان از حنجره هایشان عبور نمی کند».(۶)

علاوه بر شاخصه ارزشمندی دنیا در زندگی مردم آخر الزمان که ناشی از کم توجهی آنها به آخرت می باشد، شاخصه دیگر این مردم، با توجه به روایات وارده، نجات یافتن عدّه ای در آخر الزمان از شرّ دنیا و گرفتاری های آن است. این افراد اگر چه در اقلیّت زندگی می کنند و همواره از هر جهت مستضعف اند، امّا در ایمان خود راسخ اند. در دینداری این گروه سه محور لحاظ شده است:

۱٫ ایمان به غیب: نگاه اینان به غیب، نگاهی ماورای این دنیاست و غیب در نظر اینان، نه یک مسأله معرفت شناختی بلکه یک حقیقت هستی شناختی است. همچنان که در برخی روایات، غیب را مسأله وجود حضرت بقیه الله الأعظم ـ عجل الله فرجه الشریف ـ دانسته اند و ایمان آورندگان به غیب در آخر الزمان، ثابتان در امر غیبت حضرتش معرفی شده اند. از همین جهت است که پیامبر اکرم اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در وصف این گروه از مردم آخر الزمان در روایتی به حضرت علی ـ علیه السلام ـ می فرمایند: «یا علی! عجیب ترین افراد در ایمان و بزرگترین آنها در ثواب، قومی هستند که در آخر الزمان می آیند. پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ را ندیده اند و امام نیز از نظر آنها پنهان است و آنان در سیاهی به روشنی ایمان می آورند (یا از روی نوشته ها ایمان می آورند».(۷)

۲٫ سختی در دینداری: ویژگی دیگر مردم آخر الزمان، دینداری در آخر الزمان است که در روایات آمده است که توجه و تقیّد به دینداری جزء سخت ترین کارهاست و دینداران در نهایت مشقّت، دین خود را حفظ می کنند و البته خداوند نصرت خود را بر مقیّدان به دینداری در آخر الزمان فرو خواهد فرستاد.

۳٫ انتظار ظهور منجی: عقیده به ظهور منجی در عقاید اسلامی، وسعت فوق العاده ای دارد و به عنوان یک عقیده زیر بنائی شناخته شده است و تنها یک مذهب از مذاهب اسلامی معتقد به این امر نیستند بلکه در تمامی فرق اسلامی این بحث ریشه دارد به طوری که مردم آخر الزمان تشویق برای انتظار فرج گشته و عامل نجات از فتنه های آخر الزمان را فرج منجی خوانده اند.

پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در سال دهم هجرت در غدیر خم در آن اجتماع بی نظیر که از سراسر بلاد اسلامی و از همه اقشار و صفوف حضور داشتند، ۴ بار نام مبارک آن حضرت را در خطبه معروف غدیر طرح نمود و فرمود: «… آگاه باشید که آخرین خلیفه از ما، قائم آل محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ است» و سپس در چند جمله پشت سر هم، صفات و ویژگی های آن حضرت را چنین تبیین فرمود: «اوست غلبه کننده بر ادیان، انتقام گیرنده ظالمان، او فاتح دژها و منهدم کننده آنهاست. او وارث دانش ها و حاکم بر ادراکهاست. او ولی خدا بر روی زمین است و بالاخره او کسی است که تمام گذشتگان، ظهور او را پیش گویی کرده اند».(۸)

در مورد حتمی بودن ظهورش، حضرت محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ فرموده اند: اگر از زمان فقط یک روز باقی مانده باشد، خداوند مردی از اهل بیت مرا بر می انگیزد تا زمین را پر از عدل کند همچنان که از جور پر شده باشد».(۹)

——————————————————————————–

پاورقی:

۱٫ سبزواری، محمد بن محمّد، معارج الیقین فی اصول الدین، تحقیق علاء آل جعفر، موسسه آل البیت، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۱٫ مستدرک حاکم، ج۴، ص۳۱۵٫
۲٫ همان، ص۱۷۹ و ۳۵۶٫ مجموعه ورّام، ج۱، ص۶۹٫
۳٫ دیلمی، حسن بن ابی الحسن، اعلام الدین فی صفات المؤمنین، موسسه آل البیت، ص۹۰٫ تنبیه الخواطر، ج۱، ص۳۰۱٫
۴٫ معارج الیقین، ص۲۸۵، مستدرک الوسائل، ج۱۵، ص۱۱۶، ح۱۷۷۰٫
۵٫ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۲۲، ص۴۵۳٫
۶٫ المکتبه الشامله، صحیح کنوز السنه النبویّه، السنن الکبری للنسائی.
۷٫ معارج الیقین، ص۵۰۸٫ خصال ص۵۹۴٫ من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۶۶٫ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۵۲، ص۱۲۵، ح۱۲٫
۸٫ بحارالأنوار، همان، ج۵۱، ص۱۰۹٫
۹٫ سجستانی، سنن ابو داود، ج۲، ص۲۰۷٫ التذکره، ص۲۰۴٫ منهاج السنّه، ص۲۱۱٫

کلیپ سرا وب‌سایت

نظرات بسته شده است.