سخنگوی دولت چه اشتباهی در باره واردات خودرو کرد؟
سخنگوی دولت چه اشتباهی در باره واردات خودرو کرد؟
چندی پیش در آخرین جلسه سخنگوی دولت و رئیس سازمان برنامه و بودجه، محمدباقر نوبخت در بخشی از سخنانش در دفاع از افزایش تعرفه خودروهای وارداتی، موضوعی را مطرح کرد که صدای همه را درآورد.
او درباره افزایش تعرفه از پنج به ۴۵ درصد این خودروها گفته بود: «آنچه در عمل میتواند موجب کاهش آلودگی هوا شود، خودروهای برقی هستند که تعرفه آنها صفر است؛ اما خودروهای هیبریدی سوخت بنزین هم دارند و از یک سرعتی به بالا از برق استفاده میکنند که این سرعت عموما برای خارج از شهر است؛ بنابراین کمک چندانی به کاهش آلودگی هوا در شهر نمیکنند.
در این حالت پایینماندن تعرفه آنها نسبت به سایر خودروها میتواند موجب ایجاد رانت شود؛ ازاینرو تصمیم به افزایش تعرفه واردات آنها مانند بقیه خودروها گرفتیم». این سخنان نوبخت که نشان میدهد اطلاعات او درباره خودروهای دو نیرو کاملا وارونه است، از سوی برخی کارشناسان با طعنه، «اشتباه لپی آقای سخنگو» تعبیر شده است.
دفاع سخنگوی دولت از افزایش تعرفههای خودروهای هیبریدی زمانی بیشتر نگرانکننده میشود که مدیر کل صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت در گفتوگو با «شرق» از فلسفه افزایش این تعرفهها خبر میدهد. او در بخشی از سخنان خود اشاره میکند که در جریان افزایش تعرفهها، حمایت از تولید داخل مطرح نیست؛ بلکه بحث مدیریت ارز و مدیریت واردات به میان آمده است. به گفته او، «سالی حدود دو میلیارد دلار خروج ارز فقط برای خودروهای وارداتی داریم و بانک مرکزی اعلام کرده با توجه به محدودیتهای ارزی، اولویت در استفاده از ارز با کالاهای دیگر به غیر از خودرو است و اینجا بود که بحث افزایش تعرفه ایجاد شد». از گفتههای این مسئول کاملا پیداست که باز هم مانند رخدادهای دیگری که در بودجه ٩٧ افتاده، پای افزایش درآمد دولت در میان است و نه چیز دیگری.
اشتباه لپی بود!
وحید حسینی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، در گفتوگو با «شرق» نظر محمدباقر نوبخت را به کل رد میکند و میگوید: درست نیست که بگوییم خودروهای هیبریدی هیچ تفاوتی با خودروهای بنزینی ندارند. خودروهای هیبریدی یک موتور برقی دارند و یک موتور بنزینسوز. موتور بنزینسوز دقیقا مانند خودروهای دیگر عمل کرده و هر سطحی که آنها آلایندگی دارند، ایجاد آلایندگی میکند، از این منظر حرف آقای نوبخت درست است؛ اما نکته اینجاست که خودروهای هیبریدی واقعی، ٢٠ تا ٣٠ درصد میتوانند کاهش مصرف سوخت دهند.
ضمن اینکه در شهرهای بزرگی مانند تهران، عمده رانندگی در سرعتهای پایین، پشت چراغ قرمز و در ترافیک سنگین است. در این شرایط خودروهای هیبریدی واقعا ایدهآل هستند و آلایندگی بسیار کمی دارند؛ زیرا در این حالت، موتور هیبریدیها در ابتدای کار و در سرعت پایین همواره با برق فعالیت میکند و اگر به بزرگراه برود، بنزین میسوزاند. حسینی ادامه میدهد: این واقعیت برعکس گفتههای آقای نوبخت است و احتمالا اشتباه لپی کردهاند (با خنده) و مشاورانشان اطلاعات غلط به او دادهاند. احتمالا او در تلاش برای توجیه افزایش تعرفهها برای تأمین بودجه دولت بوده که این اشتباه را مرتکب شده است. این کارشناس با بیان اینکه سه مرحله برای تناسب بین خودروهای هیبریدی و آلایندگی میتوان در نظر گرفت، میافزاید: دسته اول، خودروهای هیبریدی عادی (برق- بنزین) هستند که در ایران بسیارند، دسته دوم، خودروهای پلاگین هیبریدی هستند که دو شاخه دارند و میتوان آنها را با برق شارژ کرد؛ درعینحال موتور بنزینی هم دارند. دسته سوم خودروهای کاملا برقی هستند که دیگر ارتباطی با بنزین ندارند. این سه نوع، به ترتیب به سمت کمآلایندگی پیش میروند.
خسروتاج هم سخنان نوبخت را رد کرد
از مجتبی خسروتاج، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، درباره علت افزایش ١١برابری تعرفه خودروهای هیبریدی پرسیدم. خسروتاج در گفتوگو با «شرق» میگوید: در موضوع تغییرات نظام تعرفهای متناسب با نوع کالا، افرادی که در آن رشته کالایی صاحبنظر هستند، اظهارنظر میکنند؛ بنابراین اگر در بخش خودروهای هیبریدی اظهارنظری شده و تصمیمی اتخاذ شده، اهل فن آمدهاند و با توجه به میزان سوخت و درصد سوخت بنزین و گازوئیل در این خودروهای دوگانهسوز (هیبریدی) اظهارنظر کردهاند.
به گفته او هرچه قدرت موتور افزایش یابد، تعرفه خودروهای هیبریدی بهواسطه بالارفتن احتراق داخلی سوخت فسیلی نیز افزایش مییابد. البته این درباره خودروهایی با قدرت موتور زیر ٢۵٠٠سیسی است؛ زیرا بالاتر از این میزان قدرت موتور، واردات خودرو در هر نوعی که باشد، ممنوع است. خسروتاج با رد افزایش ١١برابری تعرفه برخی خودروهای هیبریدی میگوید: آنچه اکنون رخ داده بین ٣۵ تا ۴٠ درصد تعرفه خودروهای هیبریدی با خودروهای بنزینسوز یا گازوئیلسوز تفاوت وجود دارد و افزایش ١١برابری تعرفه نیز در کار نیست.
وقتی از این مقام مسئول جزئیات بیشتر را میپرسم، میگوید: ما در سطح معاون وزیر با این تشکیلاتمان هیچوقت وارد این جزئیات نمیشویم! البته او در انتهای سخنان خود، ارتباط با مدیرکل صنایع خودرو و نیرومحرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت را برای پاسخگویی برقرار میکند و نوید میدهد که اگر در نظام تعرفهای مشکلی وجود داشته باشد، هر چند وقت یک بار آن را مرور کرده و اصلاح میکنیم و اگر اشکال و نقدی بر آن وارد باشد، اگر کارشناسان فنی به ما بگویند اشتباه کردهاند، در کمیسیون ماده یک آن را اصلاح میکنیم.
شرق