آیا بعد از حکومت امام زمان، قیامت رخ می دهد؟
آیا بعد از حکومت امام زمان، قیامت رخ می دهد؟
پاسخ:
قیامت مسأله‌ای است که برای بسیاری سؤال برانگیز است و از زمان وقوع آن میپرسند. این پرسش، تنها برای امروز و نسل معاصر نیست، بلکه در زمان انبیاء گذشته به گونههایی مطرح شده که از آن جمله در صدر اسلام و دوران حیات پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ نیز این سوال مطرح بوده است. خداوند در پاسخ آن، به پیامبرش خطاب فرمود: یَسْأَلُکَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَهِ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ وَمَا یُدْرِیکَ لَعَلَّ السَّاعَهَ تَکُونُ قَرِیبًا(۱) مردم درباره قیامت از تو سئوال میکنند، در پاسخ بگو، آگاهی از آن نزد خداوند است. یعنی قیامت و زمان وقوع آن، جز از اسرار عالم است که جز خداوند، حتی پیامبران و فرستادگان او نیز از آن آگاهی ندارند و زمان وقوع آن را نمیدانند. در جای دیگر فرموده است: إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَهِ وَیُنَزِّلُ الْغَیْثَ وَیَعْلَمُ مَا فِی الأرْحَامِ وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ مَاذَا تَکْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ بِأَیِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ(۲) به تحقیق، علم قیامت نزد خداوند است…
و هم چنین میفرماید: له ملک السموات و الارض و ما بینهما و عنده علم الساعه(۳) آسمان و زمین و آنچه ما بین آن دو تا است، ملک خداوند است و علم قیامت، نیز در نزد اوست. بر اساس این بیانها این چنین استفاده میشود که حتی پیامبران مرسل و فرشتگان مقرب نیز از آن بیخبرند و آگاهی از آن مخصوص خدای سبحان است. اما اینکه بعد از ظهور حضرت حجت (عج) دنیا چقدر تا قیامت فاصله دارد و چگونه خواهد شد؟ این هم تقریباً پاسخ قسمت اول از سؤال را دارد. منتهی چیزی که در این مورد مطرح شده است و در منابع روائی از آن سخن گفته اند، این است که ظهور حضرت حجت (عج) را بخشی از علامات و نشانه های قیامت میداند، و اینگونه روایات نیز منسوب به رسول گرامی اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ است که از آن جمله فرموده است: ده چیز پیش از برپائی قیامت، ناگزیر است که رخ خواهد داد … آمدن حضرت عیسی ـ علیه السّلام ـ از آسمان و خروج حضرت قائم (عج).(۴)
از طرف دیگر، بسیاری از نشانه های ظهور حضرت حجت (عج) نشانه های قیامت نیز معرفی شده است. بر این اساس، نشانه های ظهور حضرت حجت (عج) به گونه‌ای نشانه های قیامت نیز هستند. اما اینکه چقدر فاصله‌ی زمانی میان ظهور حضرت که از نشانه های قیامت است با قیامت باشد، باز هم آن را خدا میداند و علم آن نزد خداوند است.
اما در بعضی از روایات که از طریق اهل سنت رسیده است، یکی از نشانههای حتمی قیامت را ظهور مهدی (عج) شمرده اند.(۵)
هم چنین در ذیل آیه: فهل ینظرون الا الساعه أن تأتیهم بغته فقدجاء اشراطها …(۶) آیا آنها جز این انتظاری دارند که قیامت ناگهانی برپا میشود، در حالی که هم اکنون نشانههای آن آمده است، بیان شده که یکی از حوادث مهمی که در آستانه قیامت رخ خواهد داد و مورد اتفاق شیعه و اهل سنت است ظهور مردی از خاندان پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ میباشد. در ضمن حدیث طولانی آمده است: هرگاه خداوند اراده کند، او (حضرت قائم (عج) پرچم قیامت را بر دوش خواهد گرفت و تا او نیاید و حکومت عدل را در گیتی برپا ندارد، عمر جهان به سر نمیرسد و قیامت برپا نمی گردد.(۷)
بنابراین، به هر تعبیری از نشانههای قیامت یاد شود و ظهور حضرت قائم (عج) را از علایم آن بدانند، باز هم اصل وقوع قیامت که چقدر فاصله با نشانه های آن دارد و دنیا بعد از ظهور حضرت حجت (عج) چگونه خواهد شد، آگاهی از آن اسرار بدست خداوند و در حیطه علم او است، غیر از او هیچ کسی از آن آگاهی ندارد و قیامت ناگهانی واقع خواهد شد.
پاورقی:
۱٫ احزاب : ۶۳٫
۲٫ لقمان : ۳۴٫
۳٫ زخرف : ۸۵٫
۴٫ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفا، ج ۵۲، ص ۲۰۹٫
۵٫ مقدسی شافعی، یوسف، عقدالدر ص۳۲۷، قاهره ۱۳۹۹ م. و صحیح مسلم، ج ۴، ص ۲۲۲۶، چاپ مصر، ۱۳۸۴هـ.
۶٫ محمد : ۱۸٫
۷٫ شیخ طوسی، کتاب غیبت، قم، مؤسسه معارف اسلامی، ۱۴۱۱ق، ص۴۳۶٫
